فشار عصبی مصاحبه چیست و ما چرا به آن دچار می‌شویم؟
۷۳% متقاضیان کار، پیدا کردن کار را یکی از دلهره‌آورترین تجربه‌های زندگی خود می‌دانند.
فرآیند استخدام چندین لایه دارد :
- نوشتن رزومه و معرفی‌نامه
- انجام آزمون‌های شخصیتی
- مصاحبه رو در رو
- مصاحبه‌های گروهی
- پروژه‌ها و خلاصه برنامه‌ها
در حالی که هر مرحله می‌تواند اضطراب‌آور باشد، مصاحبه شغلی به طور معمول باعث بیشترین فشار عصبی می‌شود، به این دلیل که میان شما و کارفرمای احتمالی، چیزی برای محافظت کردن از شما وجود ندارد.
اما احساس اضطراب، راه طبیعی بدنتان برای کنار آمدن با موقعیت تنش‌زا است.
فشار عصبی و استرس که ریشه از انسانهای غارنشین دارد، بدن شما را برای موقعیت مبارزه یا گریز آماده می‌کند. آنها موجب جریان مقدار زیادی آدرنالین به بدن می‌شوند و ماهیچه‌های شما را به واکنش سریع‌تر وا می‌دارند.
در زمان انسان غار نشین، این رویدادها اغلب هنگام روبرو شدن با تهدید (مانند یک ببر) اتفاق می‌افتادند. امروزه ما اغلب هنگام روبرو شدن با انسانی که قدرت بیشتری از ما دارد، دچار فشار عصبی می‌شویم.
از آنجایی که فشار عصبی، روشی برای زنده ماندن است، با مدیریت کردن آن قبل از و طی مصاحبه می‌توان از هر گونه لغزش و خطا جلوگیری کرد.
فشار عصبی مصاحبه چه علائمی دارد؟
مصاحبه می‌تواند بنا به دلایل زیادی دلهره‌آور باشد:
- این یک شغل مهم بوده و شما باید عملکرد خوبی داشته باشید.
- شما از صحبت کردن در جمع یا به طور رسمی، خوشحال نمی‌شوید.
- اینکه نمی‌دانید از شما چه چیزی پرسیده می‌شود را دوست ندارید.
- تحت فشار، عملکرد خوبی ندارید.
- درباره مصاحبه شغلی از تجربه کافی برخوردار نیستید.
با جریان یافتن آدرنالین در بدن، هر فردی واکنش متفاوتی دارد، اما هورمون اضافی موجب افزایش فشار خون و تنفس می‌شود و فرد را برای لحظه مبارزه یا گریز آماده می‌کند.
علائم مهم اضطراب مصاحبه شغلی عبارتند از :
- کوتاه شدن تنفس
- قرمز شدن
- احساس آشفتگی و منگی
- درد شکم
- اختلال فکری
- نیاز به دستشویی در زمان نامناسب
- مقداری لغزش دست
- عرق کردن
- کف دست تر و سرد
۱۵ روش بسیار خوب برای کنترل استرس در مصاحبه کاری:
آگاهی یافتن از دانش پایه و اصولی که در پس فشار عصبی است، به شما اجازه می‌دهد به جای آنکه تحت کنترل آنها (فشار عصبی) باشید، از انرژی آن استفاده کنید.
در زیر ۱۵ روش برای آرام کردن فشار عصبی قبل از مصاحبه، به شما کمک می‌کند که پر شور و شوق و هوشیار ظاهر شوید:
۱. مصاحبه را هنگام صبح ترتیب دهید.
نیازی نیست که مصاحبه اول صبح باشد. تعیین وقت زود هنگام برای مصاحبه، به این معنی است که شما زمان کمتری برای هیجان زده شدن خواهید داشت. اگر زمان زیادی برای نشخوار ذهنی نداشته باشید، نمی‌توانید کل روز، ذهنتان را درگیر مصاحبه کنید.
زمانی را ترتیب دهید که بتوانید به مقدار مناسب بخوابید و بدون آنکه عجله کنید، وقت کافی برای آماده شدن و رسیدن به مصاحبه داشته باشید.
۲. خودتان را آماد کنید.
از قبل، درباره شرکت و مصاحبه‌کننده تحقیق کنید.
رایجترین سؤالات مصاحبه را پیدا کرده و جواب‌ها را یا با خودتان یا یکی از اعضای خانواده یا یک دوست تمرین کنید.
درست کردن یک برگه راهنما، می‌تواند به مقدارزیادی فشار عصبی را کم کند.
درست کردن برگه راهنما برای کنترل استرس و فشار عصبی مصاحبه
- تمامی تحقیقاتی که درباره شرکت انجام داده‌اید را در این برگه بنویسید.
- حقایقی درباره مصاحبه کننده یادداشت کنید.
- جزییات مسیر، از جمله آدرس و اطلاعات تماس را برای محاصبه کننده بنویسید.
- بر روی نکات کلیدی مربوط به سؤالات مصاحبه تأکید کنید.
- تمامی سؤالاتی که ممکن است داشته باشید را فهرست کنید.
در نهایت، تصمیم بگیرید که چه چیزی می‌خواهید بپوشید و مطمئن شوید که قبل از روز مصاحبه، لباستان تمیز و اتو کرده باشد.
انتخاب نوع لباس برای مصاحبه می‌تواند به اندازه خود مصاحبه دلهره‌آور باشد، بنابرین هر چقدر که می‌توانید این کار را زودتر انجام دهید.
۳. بعد از مصاحبه یک برنامه سرگرمی برای خودتان ترتیب دهید.
یک ماساژ یا نهار در رستوران مورد علاقه‌تان، همیشه جزء موارد مورد علاقه هستند.
اما یک کلاس ورزشی نیز می‌تواند حالتان را خوب کند. یکی از عوامل استرس این است که انسانها چرخه مبارزه یا گریز را کامل نمی‌کنند، از این رو با وجود آنکه مغز از ایمن شدن شرایط آگاهی پیدا کرده اما بدن هم‌چنان در حالت قبلی است.
تمرین ورزشی، مانند یک مبارزه ساختگی است و به بدنتان اجازه می‌دهد که چرخه را کامل کند.
انجام هر کاری که برایتان لذت‌بخش است به بعد از مصاحبه موکول کنید.
انجام این کار باعث می‌شود که برای یک چیز منتظر بمانید و حواستان را از مصاحبه دور کنید.
در این صورت فکرتان به جای آنکه کاملاً این باشد که امروز روز مصاحبه است، مقداری به مصاحبه و مقداری نیز به سرگرمی بعد از آن مشغول خواهد شد.
مراقب باشید که برنامه سرگرمی را خیلی نزدیک به برنامه مصاحبه ترتیب ندهید. شما نمی‌خواهید که اضطراب مصاحبه را داشته باشید و از طرفی هم نگران دیر رسیدن به قرار بعد از مصاحبه باشید.
۴. از جملات انگیزشی مثبت استفاده کنید.
برای خودتان یکسری جملات انگیزشی مثبت بنویسید و آنها را چند بار در روز و هر موقع که احساس اضطراب کردید، بگویید.
هنگام رفتن سر مصاحبه، جملات را تکرار کنید.
در صورتی که به جملات مثبتی که به خودتان می‌گویید ایمان داشته باشید، افکار و نتایج مثبت را جذب خواهید کرد.
مثال هایی از جملات مثبت بدین شرح اند:
- من کاملاً شایستگی این کار را دارم.
- من یک نامزد عالی/بهترین نامزد برای این شغل هستم.
- من به ارزش خودم آگاهم.
- من مطمئنم که سؤالات مصاحبه را جواب خواهم داد.
- من مصاحبه‌کننده را تحت تأثیر قرار خواهم داد.
۵. در روز مصاحبه یک صبحانه خوب بخورید.
برخی کارشناسان خوردن یک صبحانه بسیار سالم و مقوی مانند آووکادو و تخم‌مرغ آب‌پز با نان تست را پیشنهاد می‌کنند. برخی دیگر خوردن یک چیز آرامش بخش که به شما احساس خوبی می‌دهد، برای مثال پنکیک را پیشنهاد می‌کنند.
بهترین چیز برای خوردن، آنچیزی است که به شما حس خوبی می‌دهد.
آشپزی کردن می‌تواند یک فعالیت خود مراقبتی باشد و شما را برای یک روز خوب آماده کند.
فقط به خاطر داشته باشید که غذایتان چیزی نباشد که باعث ضعفتان شود (سریع افت کنید) یا باعث شود بین سؤالات شکمتان به قار و قور بیافتد.
۶. از محرک‌ها اجتناب کنید.
قهوه با آنکه انرژی بدنتان را زیاد می‌کند، در عین حال همان اثر را بر روی اعصاب تان دارد.
نوشیدن مقدار زیادی قهوه یا چای قبل از مصاحبه، باعث خواهد شد قلبتان تندتر بزند و شما را دچاره دلهره و اضطراب بیشتری خواهد کرد.
به جای آن، آب ولرم با لیمو یا قهوه بدون کافئین بنوشید.
هم‌چنین باید مطمئن شوید که به مقدار کافی آب نوشیده‌اید. نمی‌خواهید که هنگام پاسخ دادن به سؤالات کلیدی، به سردرد ناشی از کم آبی مبتلا شوید.
۷. موزیک گوش کنید.
آنچنان که برای رفتن به مصاحبه آماده می‌شوید، کمی موزیک گوش کنید.
یک لیست آهنگ قبل از مصاحبه ترتیب دهید که با آهنگ‌های شاد و انگیزه بخش شروع شده و با آهنگ‌های آرامش‌بخش‌تر تمام شود.
۸. عمیق‌تر به مسئله نگاه کنید.
اولین چیزی که باید به خاطر بسپارید این است که هر کسی ممکن است قبل مصاحبه یا از صحبت کردن در جمع عصبی شود. اگر چه، آنچه که احساس می‌کنید یا مقدار اضطرابی که دارید، مختص خود شماست، اما شما تنها کسی نیستید که مفهوم عصبی بودن را تجربه می‌کنید.
شما در مقابل آنها نشسته‌اید به این خاطر که شما مناسب شرح وظایف شغلی هستید و آنها خواهان موفقیت شما هستند.
آنها نمی‌خواهند از شما سؤالاتی بپرسند که برای به تله انداختن شما طراحی شده‌اند یا در شما احساس بدی ایجاد کنند. آنها از شما سؤالات رایج مصاحبه و برخی سؤالات ویژه آن موقعیت شغلی را می‌پرسند، به این منظور که مطمئن شوند شما بهترین نامزد برای آن شغل هستید.
اگر قبل از آن، خودتان را به خوبی آماده کرده باشید، باید از قبل جواب ها را داشته باشید.
۹. از فن AWARE استفاده کنید.
این کلمه مخفف کلمات زیر است:
- A- (Accept- پذیرفتن) عصبی بودنتان را بپذیرید و پذیرفتن آن می‌تواند برایتان مفید باشد.
- W- (Watch- نگاه کردن) به اضطرابتان از دور نگاه کنید و ببینید که چطور می توانید با آن رفتار کنید. کدام افکار یا اعمالی باعث می شود بیشتر عصبی و مضطرب شوید؟
- A- (Action- اقدام کردن) برای کاهش اضطربتان، اقدام کنید. تنفس جعبه‌ای (برای ۴ ثانیه دم، نگه داشتن تنفس به مدت ۴ ثانیه، بازدم به مدت ۴ ثانیه و نگه داشتن نفس به مدت ۴ ثانیه) و تنفس ۷-۱۱ (دم ۷ ثانیه‌ای و سپس بازدم ۱۱ ثانیه‌ای) روش‌های بسیار خوبی برای آرام کردن تنفس هستند.
- R- (Repeat- تکرار کردن) سه مرحل اول را ۵ تا ۱۰ بار یا تا زمانی که احساس کنید اضطرابتان رفع شده است، تکرار کنید.
- E- (Expect-انتظار داشتن) در انتظار بهترین نتایج باشید و جملات انگیزشی مثبت را تکرار کنید.
۱۰. به خاطر بسپارید که مصاحبه، یک بازپرسی نیست.
مصاحبه روشی است برای شناختن یک فرد، مصاحبه یک بازجویی نیست.
مصاحبه‌ها تلاش نمی‌کنند که اطلاعات محرمانه شما را بیرون بکشند. آنها درباره تجربه‌های گذشته و دانش شما می‌پرسند. تمام آنچه که در معرفی‌نامه و رزومه‌تان آورده‌اید.
۱۱. از فنون توانمندسازی استفاده کنید.
استفاده از فنون توانمندسازی به شما کمک خواهد کرد که اضطرابتان را کم کنید. این فنون این سیگنال را به مغز شما ارسال می‌کنند که شما با موقعیت پیش رو، راحت هستید، شما موقعیت را تحت کنترل دارید و این یک موقعیت مبارزه و گریز نیست.
فنون توانمندسازی عبارتند از:
- لبخند زدن
- عقب نگه داشتن شانه‌ها
- صاف نشستن و برخاستن
- نگه داشتن دست‌ها روی میز (این باعث می‌شود که روراست‌تر به نظر برسید.)
۱۲. به دقت گوش کنید و به آرامی صحبت کنید.
به آرامی نفس بکشید و بر روی آنچه که مصاحبه کننده می‌گوید تمرکز کنید. قبل از پاسخ دادن، تنفس دیگری بگیرید و به آرامی صحبت کنید.
با عجله جواب ندهید. عجله کردن این سیگنال را به مغزتان می‌فرستد که این یک موقعیت وحشتناک است.
مصاحبه‌کننده به ۱۰ ثانیه‌ای که برای جمع کردن تنفس و افکارتان می‌گیرید، اهمیت نمی‌دهد. او گمان می‌کند که شما در حال فکر کردن به پاسخ سؤال هستید.
۱۳. هر سؤالی که پاسخش را نمی‌دانید به مسیر دیگری هدایت کنید.
اگر از شما سؤالی پرسیده شد که جوابش را نمی‌دانید، به آرامی آنرا به مسیر دیگری هدایت کنید. به این ترتیب که به آرامی تمرکز را به روی موضوعی که برایتان راحت‌تر است منعطف کنید.
انجام دادن این مهارت مشکل است، بنابراین قبل از مصاحبه حتماً تمرین کنید.
۱۴. از زبان بدن مثبت استفاده کنید.
حتی اگر جملاتتان غیر قابل استناد باشند، زبان بدن مثبت یک مهارت ارتباطی غیر کلامی است که به مصاحبه‌کننده نشان می‌دهد شما یک فرد مطمئن و توانمند هستید.
زبان بدن مثبت عبارتند از:
- حالت‌های دستان گشوده – دستانتان را جلوی سینه جمع نکنید. (دست به سینه نباشید.)
- روی صندلیتان، کمی رو به جلو بنشینید. این طرز نشستن، نشان می‌دهد که اعتماد به نفس دارید و می‌خواهید در گفت‌وگو شرکت کنید.
- برای آرام کردن دست‌هایتان، عضلات ران را منقبض کنید. با این کار می‌توانید هنگام صحبت کردن، از دست‌هایتان استفاده کنید. نشان دادن و استفاده کردن از دست‌ها حاکی از اطمینان خاطر و صداقت شماست.
۱۵.افکار نهایی
مصاحبه هرگز آسان نیست، به ویژه وقتی که می‌خواهید تأثیر خوبی بگذارید. فشار عصبی و اضطراب فقط وضعیت را بدتر می‌کنند.
اگر از قبل برنامه ریزی کنید، تحقیق داشته باشید و مراقب سلامتی‌تان باشید می‌توانید فشار عصبی مصاحبه شغلی را کنترل کنید و به نفع خودتان کار کنید و به کارفرمای احتمالی نشان دهید که شما برای آن موقعیت شغلی، مشتاق، مطمئن و مناسب هستید.
